مهندسی عمران

با توجه به تحریم حمل و نقل هوایی کشور از سوی سازندگان هواپیماهای مسافربری، ضروری است کشور به سمت استفاده از حمل و نقل ریلی به عنوان راه حل جایگزین و ایمن حرکت کند. در ایران تحصیل در زمینه راه آهن در مقطع کارشناسی پیوسته در پنج گرایش، و در 9 دانشگاه انجام می پذیرد.

گرایش های راه آهن:

1. خط و سازه های ریلی (سال 1394)
2. حمل و نقل ریلی (سال 1394)
3. ماشین های ریلی (سال 1386)

4. خط و ابنیه (سال 1375)
5. بهره برداری (سال 1374)

دانشگاه و موسسات آموزش عالی مجری:

1. دانشگاه علم و صنعت (گرایش های 1 و 2 و 3)
2. دانشگاه صنعتی کرمانشاه (گرایش 5)
3. دانشگاه اصفهان (گرایش 1)
4. دانشگاه پیام نور (گرایش 4)
5. موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی فرزانگان اصفهان (گرایش 1)
6. موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی نجف آباد (گرایش 1)
7. موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی خاوران (گرایش 1)
8. موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی زند شیراز (گرایش 3)
9. مرکز آموزش عالی جهاددانشگاهی کرمانشاه (گرایش 1)

با بررسی 4 مورد از گرایش های فوق، می توان دریافت که آنها بسیار نزدیک به رشته های مهندسی عمران و مهندسی صنایع هستند.

- «خط و سازه های ریلی» و «خط و ابنیه» نزدیک به رشته مهندسی عمران
- «حمل و نقل ریلی» و «بهره برداری» نزدیک به رشته مهندسی صنایع

از این رو پیشنهاد می گردد این گرایش ها به عنوان «زمینه» به رشته های مهندسی عمران و مهندسی صنایع منتقل شوند و رشته مستقل راه آهن بر ماشین های ریلی (حوزه بین رشته ای) متمرکز گردد. تا بدین ترتیب زمینه اجرای گسترده تر برنامه آموزشی رشته راه آهن در مقطع کارشناسی فراهم می گردد. گفتنی است هم اکنون در مقطع کارشناسی ارشد متقاضیان:

- گرایش ماشین های ریلی در آزمون مهندسی مکانیک
- گرایش های راه آهن برقی، و کنترل و علائم راه آهن در آزمون مهندسی برق
- گرایش حمل و نقل ریلی در آزمون مهندسی صنایع
- گرایش مهندسی خطوط راه آهن در آزمون مهندسی عمران

شرکت کرده و پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد این گرایش ها در دانشگاه علم و صنعت انجام می شود.

مطالعه فعالیت های شرکت ها معروف فعال در این زمینه می تواند دید بهتر و روشن تری از آینده شغلی این رشته در اختیار علاقمندان قرار دهد. معروف ترین شرکت ها در زمینه ریل و اتصالات، واگن، و لوکوموتیو (locomotive) عبارتند از:

- Bombardier, Canada
- CAF, Spain
- Mitsui, Japan
- Siemens, Germany
- Stadler, switzerland
- Hitachi Rail Italy S.p.A. (AnsaldoBreda), Italy

آشنایی با انجمن ها و همایش های مرتبط با آموزش مهندسی راه آهن:

- American Railway Engineering and Maintenance-of-Way Association (AREMA)

- Railway Engineering Education Symposium (REES)

درس راه آهن به ارزش 2 واحد نظری است. این درس جزو دروس اختیاری زمینه خاک و راه مقطع کارشناسی پیوسته مهندسی عمران بوده و درس روسازی راه پیش نیاز این درس است.

منابع درسی:

1. کتاب مدیریت و مهندسی راه آهن (Railway Management and Engineering) نوشته وی. پروفیلیدیس (V. Profillidis) ترجمه آقای جبار علی ذاکری سردرودی و همکاران از انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.

2. Railway Engineering Written by Satish Chandra, M. M. Agarwal From Oxford University Press.

3. Railway Management and Engineering Written by V. A. Profillidis From Routledge.

4. Railway Track Engineering Written by J. S. Mundrey From McGraw-Hill India.